Methodology of Teaching

“ It is imperative for a language teacher to collaborate, curate, and iterate on rich, deep, thorough student-centered learning experiences to build communicative competence and proficiency in the use of language skills”.

• Introduction of long reading and concept of pre-reading has been our vision so that budding readers realise that reading has an enormous impact on everyday lives and empowers us to make more positive life changes.
• Students have develop interest in the books, biographies introduced in their curriculum.
• The first step is to provide the background of the author as it helps the students retain better and encourage them to perceive reading as an enjoyable experience.
• To guide students to have better comprehension and engagement with texts. 
• To enrich the vocabulary.
• To help students focus as they read prose by providing a list of questions for students to answer, beginning with some surface-level as well as higher-level.
• The learning outcome that the teacher fulfils by the end of the chapter is that her students are able to read literature with an appreciation of inter-relatedness of plot, character, theme and style. 
• The most important aspect is to make the students read the poem with proper voice modulation, punctuation, and intonation. 
• The major role that the teacher play is building  the connectivity and filling the gaps to make her students learn the intended meaning and hidden emotions, feelings, and understanding these poetic devices help the students unlock the meaning hidden within the poems and allow for deeper critical thinking.
• Encouraging goal oriented teamwork wherein the students collaborate and pitch in their ideas more effectively and rationally ensuring 100% participation where each child gets opportunity to contribute in the work assigned by their teachers in the form of  PPTs,  Art Integrated Projects, Visual and Audio Story Narratives, Group Discussions and Debates etc.
• Writing Skills: Once the students are able to establish an understanding of the four skills reading, writing, speaking and listening, they substantiate an understanding of the connection between writing and thinking wherein they express their ideas fluently and chronologically, concisely without difficulty in purpose, expressions, grammar usage, format usage and relevant vocabulary in both formal and informal writings. 
• ASL a continuous Assessment of Speaking and Listening skills: It  forms an integral part of our English Classes  where we work on the motto of ‘learning to talk and  talking to learn’. This helps us to  assess all the competencies through Subject Enrichment activities like Creativity and innovation, Critical thinking, Collaboration and Communication.

Methodology of  Teaching

 In order to meet the challenging needs of the corporate world environment and acquainting students with the dynamic nature and inter-dependent aspects of business, following strategies have been incorporated by Commerce Department in its Teaching Methodology:

• Pre Reading of the Concept by the students. 
• Topic is introduced with real life examples to enhance financial literacy.
• Lecture – cum – discussion method.
•  Experiential Learning, One of the more truly immersive teaching methods . This method allows students to operate within a specific topical area or industry of interest.
• As per the recommendations of NEP 2020, Various Art Integrated Learning techniques such as mind maps, role play, project files, diagrams, slideshow are used  for better understanding of the commerce and business world.
• Recapitulation method is used to ensure participation of students. 
• Case study method is used to expose them to the outer world in a dynamic way.
• Students are encouraged to participate in various inter school /inter DPS Competitions to enhance their financial literacy, communication skills and confidence.

Methodology of Teaching 

DPS, Jalandhar provides a platform both to its students as well as its teachers to continuously pursue excellence through new experiences. We are always ready to change for better

MISSION OF SCIENCE DEPARTMENT
Conceptual understanding of fundamental science
Encourage and enable students to develop inquiry and curiosity to solve science related problems qualitatively and quantitatively
Develop analytical and creative thinking skills
Appreciate the benefits and limitations of science.
To understand interdependence of science and society
Various methods used to teach science are use of competency based questions, field trips, competitions (subject week), Cyclic revision, Catering to the last child etc.
Maximum enrolment for various science Olympiads is encouraged
Students are provided classes for competitive exams like NTSE, SMTE, VVM etc which has showed positive results over the years

Methods of Teaching 

‘Finding New Ways to tackle problems’- Abraham Maslow

• Aim is to nurture students to become intellectually competent through scientific studies of human behaviour, emotion, thought and also helping them with their conceptual understanding, and research skills.
• Improving analytical, interpretive and communications skills.
• Adapt to the change.
• Think critically and creatively. Willing to question and to express rational scepticism.
• Become concern and involved citizens and acting to influence the course of history.
• Engage in informed discussion and reflection about human values.
• Appreciate, Understand and celebrate diversity as well as developed professional ethics and empathy.

शिक्षण –प्रक्रिया

भाषा न केवल अपने विचारों और भावों को व्यक्त करने का माध्यम है बल्कि सामाजिक तौर पर अपना प्रभुत्व बनाने का एक साधन है। विद्यार्थियों में हिंदी भाषा को लोकप्रिय बनाना ही हिंदी शिक्षण का मुख्य उद्देश्य है।

हिंदी शिक्षण की प्रक्रिया में सर्वप्रथम उप विषय से छात्रों का तारतम्य स्थापित करने हेतु उनके पूर्व ज्ञान पर आधारित उप विषय संबंधी प्रश्न पूछे जाते हैं।
हिंदी शिक्षण के माध्यम से छात्रों को चारों भाषायी कौशलों (श्रवण कौशल, वाचन कौशल, पठन कौशल, लेखन कौशल ) में निपुण बनाने हेतु उन्हें अनेक गतिविधियाँ करवाई जाती हैं –
व्याकरण के विषयों को अधिक रुचिकर बनाने हेतु उन पर आधारित परियोजना कार्य, शब्द-निर्माण, मुहावरों संबंधी पहेलियाँ जैसी मनोरंजक गतिविधियाँ करवाई जाती हैं।
इसके अतिरिक्त छात्रों की कल्पनाशीलता में विकास हेतु कला समेकित परियोजना कार्य तथा अनेक कलात्मक गतिविधियाँ, जैसे – चित्र निर्माण, नाट्य-मंचन, नुक्कड़-नाटक, मॉडल-निर्माण, पी.पी.टी. निर्माण इत्यादि करवाई जातीं हैं।
इस प्रकार हिंदी शिक्षण के द्वारा जहाँ एक ओर छात्रों को अपने भावों को अभिव्यक्त करने का साधन उपलब्ध होता है, वहीं उन में नैतिक मूल्यों तथा संवेदनशीलता का संचार होता है।

ਪੰਜਾਬੀ ਅਧਿਆਪਨ ਵਿਧੀ
(ਜਮਾਤ-ਛੇਵੀਂ-ਦਸਵੀਂ)

ਭਾਸ਼ਾ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਦੂਸਰਿਆਂ ਨਾਲ ਲਿਖ ਕੇ ਜਾਂ ਬੋਲ ਕੇ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਦਾ ਇੱਕ ਮਹੱਤਵਪੂਰਨ ਸਾਧਨ ਹੈ।ਪੰਜਾਬੀ ਪੰਜਾਬ ਪ੍ਰਾਂਤ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਹੋਣ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਗੁਰੂਆਂ ਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵੀ ਹੈ।ਇਸ ਲਈ ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਦੀ ਪਕੜ ਬਣਾਏ ਰੱਖਣਾ ਤੇ ਭਾਸ਼ਾ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਦਾ ਵਿਸਤਾਰ ਕਰਨਾ ਪੰਜਾਬੀ ਅਧਿਅਪਨ ਦਾ ਮੁੱਖ ਉਦੇਸ਼ ਹੈ।
• ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਾਉਣ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਆ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਉਪ-ਵਿਸ਼ੇ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਪੂਰਵ-ਗਿਆਨ ਉੱਤੇ ਅਧਾਰਿਤ ਕੁੱਝ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ,ਉਪਰੰਤ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਦੁਆਰਾ ਪਾਠ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਵਾਚਨ ਕਰਵਾਉਂਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਸ਼ੁੱਧ ਉਚਾਰਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

• ਔਖੇ ਸ਼ਬਦਾਂ ਦੇ ਅਰਥ,ਸਮਾਨਾਰਥਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਤੇ ਬਹੁ-ਅਰਥਕ ਸ਼ਬਦਾਂ ਬਾਰੇ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦਿੰਦੇ ਹੋਏ ਉਹਨਾਂ ਦੀ ਸ਼ਬਦਾਵਲੀ ਵਿੱਚ ਵਾਧਾ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।

• ਵਿਸ਼ੇ ਨੂੰ ਰੌਚਕ ਅਤੇ ਸਰਲ ਢੰਗ ਨਾਲ ਸਮਝਾਉਣ ਲਈ ਵੀਡੀਓ ਤੇ ਚਿੱਤਰ ਦਿਖਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਸਾਂਝੇ ਕਰਨ ਲਈ ਕਈ ਮੌਕੇ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

• ਪੰਜਾਬੀ ਭਾਸ਼ਾ ਰਾਹੀਂ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਚਾਰ ਕੌਸ਼ਲ (ਸੁਣਨਾ, ਬੋਲਣਾ,ਪੜ੍ਹਣਾ,ਲਿਖਣਾ) ਵਿੱਚ ਨਿਪੁੰਨ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਕਈ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ-
○ ਸੁਣਨ ਕੌਸ਼ਲ- ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਲੇਖ ਅਤੇ ਕਹਾਣੀਆਂ ਸੁਣਾ ਕੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਪ੍ਰਸ਼ਨ ਪੁੱਛੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।ਇਸ ਨਾਲ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਦੇ ਸੁਣਨ-ਕੌਸ਼ਲ,ਭਾਵ ਗ੍ਰਹਿਣ ਕਰਨ ਦੀ ਯੋਗਤਾ ਤੇ ਇਕਾਰਗਤਾ ਦਾ ਵਿਕਾਸ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
○ ਬੋਲਣ ਕੌਸ਼ਲ- ਬੋਲਣ ਕੌਸ਼ਲ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਕਹਾਣੀ ਜਾਂ ਕਵਿਤਾ ਉਚਾਰਨ,ਸਮਾਚਾਰ-ਪੱਤਰ ਵਾਚਨ,ਭਾਸ਼ਣ,ਵਾਦ- ਵਿਵਾਦ,ਆਸ਼ੂ-ਭਾਸ਼ਣ, ਚਰਚਾ ਆਦਿ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।
○ ਪੜ੍ਹਨ ਕੌਸ਼ਲ- ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਪੂਰਵ-ਪਠਨ,ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਸਾਹਿਤਕਾਰਾਂ ਦੀ ਰਚਨਾ,ਰਸਾਲੇ ਆਦਿ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹ ਕੇ,ਉਸ ਉੱਤੇ ਚਿੰਤਨ ਕਰਨ ਅਤੇ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
○ ਲਿਖਣ ਕੌਸ਼ਲ- ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਭਾਵਾਂ ਅਤੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਲੜੀਬੱਧ ਤਰੀਕੇ ਵਿੱਚ ਬੰਨ੍ਹ ਕੇ ਲਿਖਤ ਰੂਪ ਦੇਣ ਲਈ ਪ੍ਰੇਰਿਤ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।ਇਸ ਦੇ ਅੰਤਰਗਤ ਰਚਨਾਤਮਕ ਲੇਖਨ,ਚਿੱਤਰ-ਵਰਣਨ,ਇਸ਼ਤਿਹਾਰ ਲੇਖਨ,ਲਘੂ-ਕਥਾ ਲੇਖਨ,ਸਲੋਗਨ ਲੇਖਨ ਆਦਿ ਕਰਵਾਏ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।

• ਇਸ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਵਿਆਕਰਨ ਦੇ ਵਿਿਸ਼ਆਂ ਨੂੰ ਰੌਚਕ ਬਣਾਉਣ ਲਈ ਪਰਿਯੋਜਨਾ ਕਾਰਜ,ਸ਼ਬਦ-ਨਿਰਮਾਣ,ਮੁਹਾਵਰਿਆਂ ਸੰਬੰਧੀ ਬੁਝਾਰਤਾਂ ਆਦਿ ਮਨੋਰੰਜਕ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ਕਰਵਾਈ ਜਾਂਦੀਆਂ ਹਨ।

• ਇਸ ਤਰਾਂ੍ਹ ਜਿੱਥੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵਿਚਾਰਾਂ ਨੂੰ ਪੇਸ਼ ਕਰਨ ਦਾ ਮੌਕਾ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਉੱਥੇ ਵਿਿਦਆਰਥੀਆਂ ਵਿੱਚ ਨੈਤਿਕ ਕਦਰਾਂ-ਕੀਮਤਾਂ ਦਾ ਵੀ ਸੰਚਾਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।